АРХIВАРЫУС. ЗБОРНІК НАВУКОВЫХ ПАВЕДАМЛЕННЯЎ І АРТЫКУЛАЎ
Выходзіць з 2001 года. Перыядычнасць – 1 раз на год.
Профіль выдання вызначаны спецыфікай дзейнасці архіва. На яго старонках асвятляюцца пытанні па гісторыі, архівазнаўстве, археаграфіі, крыніцазнаўстве і іншых гістарычных дысцыплінах. У навуковы ўжытак уводзяцца новыя крыніцы і факты, публікуюцца дакументы па гісторыі Беларусі Сярэднявечча і Новага часу, агляды архіўных фондаў, вынікі генеалагічных даследаванняў, біяграмы архівістаў, рэцэнзіі на новыя навуковыя выданні.
Матэрыялы зборніка структураваны паводле наступных рубрык:
- архівазнаўства;
- генеалогія і геральдыка;
- гісторыя;
- забеспячэнне захаванасці і ўлік дакументаў;
- крыніцазнаўства;
- мікрагісторыя і гісторыя штодзённасці;
- навукова-даведачны апарат;
- постаці архівістаў;
- публікацыя і археаграфічная апрацоўка архіўных дакументаў;
- рэцэнзіі.
У адпаведнасці з загадам старшыні Вышэйшай атэстацыйнай камісіі Рэспублікі Беларусь ад 1 лютага 2012 года № 21 «Архіварыус» уключаны ў Пералік навуковых выданняў Рэспублікі Беларусь для апублікавання вынікаў дысертацыйных даследаванняў па гістарычных навуках.
Правілы для аўтараў «Архіварыуса»
- «Архіварыус» публікуе навуковыя даследаванні ў галіне гісторыі, архівазнаўства, тэарэтычнай і практычнай археаграфіі, крыніцазнаўства і сумежных спецыяльных гістарычных дысцыплін, а таксама інфармацыйныя матэрыялы, рэцэнзіі і водгукі на апублікаваныя працы.
- Рэдакцыйная калегія прымае да разгляду матэрыялы, якія адпавядаюць патрабаванням, што прад’яўляе Вышэйшая атэстацыйная камісія Рэспублікі Беларусь да навуковых артыкулаў.
- Пададзеныя ў «Архіварыус» матэрыялы павінны з’яўляцца новымі, раней неапублікаванымі вынікамі праведзеных даследаванняў. Аўтары нясуць персанальную адказнасць за падачу ў рэдакцыю раней апублікаваных артыкулаў альбо артыкулаў, прынятых да друку іншымі выданнямі.
- Аўтары разам з рукапісам навуковага артыкула падаюць выпіску з пратакола пасяджэння вучонай рады (савета), аддзела, кафедры з месца працы з рэкамендацыяй артыкула да друку. Дапускаецца замест выпіскі з пратакола падаць дзве рэцэнзіі дактароў альбо кандыдатаў навук, якія з’яўляюцца спецыялістамі ў той галіне ведаў, па якой праведзена даследаванне. Рэцэнзіі павінны ўтрымліваць рэкамендацыі артыкула да друку.
- Для публікацыі рэцэнзій, водгукаў і матэрыялаў інфармацыйнага характару рэкамендацыі да друку не патрабуюцца.
- Для публікацый, прадметам разгляду якіх з’яўляюцца непасрэдна гістарычныя падзеі, дзейнічае абмежаванне – верхняй храналагічнай мяжой павінен з’яўляцца лістапад 1918 г. (час заканчэння Першай сусветнай вайны).
- Друкаваная версія артыкула завяраецца подпісам аўтара з прастаўленнем даты і ўказаннем прозвішча, імя і імя па бацьку, месца працы, займаемай пасады, навуковай ступені, вучонага звання, нумароў тэлефонаў для кантактаў з рэдакцыяй. Разам з раздрукоўкай падаецца ідэнтычны электронны варыянт артыкула.
- Артыкул забяспечваецца анатацыямі на беларускай (рэзюмэ), рускай (резюме) і англійскай (summary) мовах памерам у 100–150 слоў. Анатацыі змяшчаюцца ў канцы артыкула. Версіі на кожнай з трох моў павінны ўтрымліваць таксама звесткі пра аўтара (прозвішча, імя, імя па бацьку (апошняе толькі ў версіях на беларускай і рускай мовах), навуковая ступень, званне, месца працы і пасада).
- Аб’ём навуковага артыкула – не менш за 14 тыс. і не больш за 25 тыс. знакаў, аб’ём публікацыі дакументальных крыніц – да 40 тыс. знакаў. Раздрукоўка выконваецца шрыфтам Times New Roman, кегль 14 пунктаў, праз 1,5 інтэрвалы, палі верхняе і ніжняе па 2 см, левае 3 см, правае 1,5 см.
- Артыкул афармляецца згодна з главой 5 Інструкцыі аб парадку афармлення кваліфікацыйнай навуковай працы (дысертацыі) на саісканне вучоных ступеняў кандыдата і доктара навук, аўтарэферата і публікацый па тэме дысертацыі, зацверджанай пастановай Вышэйшай атэстацыйнай камісіі Рэспублікі Беларусь ад 28.02.2014 № 3 (у рэдакцыі пастановы Вышэйшай атэстацыйнай камісіі Рэспублікі Беларусь ад 22.08.2022 № 5).
У канцы артыкула размяшчаецца спіс выкарыстаных крыніц і літаратуры. Афармленне бібліяграфічных пазіцый робіцца ў адпаведнасці з вышэй згаданай інструкцыяй ВАК. Напрыклад:
1. Глінскі, Я. С. Фальсіфікацыі дакументаў аб дваранстве ў Слуцкім па-
веце Мінскай губерні ў канцы XVIII – першай палове XIX ст. / Я. С. Глін-
скі // Беларускі гістарычны часопіс. – 2018. – No 5. – С. 24–34.
2. Доўнар, А. Б. Сяляне-слугі Беларусі другой паловы XVI – сярэдзіны
XVIII ст. / А. Б. Доўнар. – Мінск : Беларуская навука, 2007. – 193 с.
Спасылкі на пазіцыі ў спісе ўказваюцца непасрэдна ў тэксце публікацыі ў квадратных дужках. Напрыклад, [1, с. 25–26; 2, с. 117; 3,арк. 78].
Пры спасылцы на архіўную крыніцу абавязкова ўказваецца назва фонду (пры першай згадцы ў спісе), поўная назва справы, крайнія даты і колькасць аркушаў у ёй. Напрыклад:
3. Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. – Ф. 295. Воп. 1.
Спр. 1527. – Справа аб руху паўстанцкіх груп па Барысаўскім павеце.
10.02.1863–04.06.1864. – 121 арк.
У спісе крыніц і літаратуры бібліяграфічныя пазіцыі падаюцца ў алфавітным парадку, пры гэтым спачатку пазначаюцца крыніцы, напісаныя кірылічнай графікай, а затым – лацінскай.
11. Тэрмін падачы артыкулаў – да 30 чэрвеня бягучага года. Пасля 30 чэрвеня матэрыялы могуць прымацца для публікацыі ў штогодніку ў наступным годзе.
12. Рэдакцыйная калегія не бярэ платы за апублікаванне навуковых артыкулаў.
Рэдакцыйная калегія «Архіварыуса» 220002, г. Мінск, вул. Крапоткіна, 55 archivarius@niab.by